Zakończenie międzynarodowej sprawy spadkowej

Międzynarodowe postępowania spadkowe - zakończenie skomplikowanej sprawy sądowej

W naszej Kancelarii w Katowicach mieliśmy przyjemność prowadzić wyjątkowo złożoną i interesującą sprawę z zakresu prawa spadkowego, której specyfika wymagała nie tylko znajomości przepisów z tej dziedziny prawa, ale także umiejętności operowania w złożonym otoczeniu regulacji prawa międzynarodowego. Sprawa dotyczyła spadku, w skład którego wchodziły zarówno nieruchomości zlokalizowane w Polsce, jak i za granicą, przy czym spadkodawca był obywatelem Polski, jednak ostatnie lata życia spędził we Francji, co wyznaczało dodatkowe wyzwania w zakresie właściwości prawa oraz jurysdykcji sądowej.

Zawiłość sprawy - co ją wyróżniało?

Sprawa spadkowa była nietypowa ze względu na szereg kluczowych kwestii:

• Międzynarodowy charakter – spadkodawca posiadał nieruchomości zarówno w Polsce, jak i we Francji, a jego miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci znajdowało się na terenie Francji. Konieczne było ustalenie właściwego prawa dla przeprowadzenia postępowania spadkowego.
• Testament i wydziedziczenie – spadkodawca sporządził testament, w którym zawarł zapisy wydziedziczenia. Francuskie przepisy, w przeciwieństwie do polskiego prawa, nie pozwalają na całkowite wydziedziczenie dzieci.
• Podwójne opodatkowanie spadku – brak umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Francją wymagał od nas analizy i  spojrzenia na sprawę pod kątem wysokości powstałego zobowiązania spadkowego w obu krajach, która przekłożyła się w sposób istotny na sytuację finansową spakobiercy.
• Kwestia uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie – wnioskodawczyni (synowa) w trakcie trwania sprawy musiała uchylić się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku wobec wysokości zobowiązania podatkowego we Francji, co spowodowało następnie powołanie do spadku wnuków spadkodawcy, mogących korzystać ze znacznie korzystniejszych zasad podatkowych obowiązujących w tym kraju.
  Kluczowe kroki w sprawie – krok po kroku

Analiza właściwego prawa

Zgodnie z art. 21 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 (tzw. rozporządzenie spadkowe), prawem właściwym dla ogółu spraw spadkowych jest prawo państwa, w którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci. Mimo że spadkodawca mieszkał we Francji, testament sporządzono w Polsce w 2010 r. Zgodnie z art. 83 ust. 4 rozporządzenia spadkowego, testament sporządzony przed 17 sierpnia 2015 r. zgodnie z prawem jednego z państw członkowskich automatycznie oznacza wybór tego prawa jako właściwego. W konsekwencji, prawo polskie okazało się właściwe dla sprawy.

Anulowanie francuskiego aktu notarialnego

Francuski notariusz błędnie uznał francuskie prawo za właściwe i sporządził akt notarialny rozdzielający spadek, co spowodowało, iż  zmuszony był wydać akt korygujący, anulując uprzedni wybór prawa spadkowego francuskiego, wskazując na konieczność rozstrzygnięcia sprawy według prawa polskiego.

Zabezpieczenie dowodów i dokumentacji

Przeprowadziliśmy analizę dokumentów, w tym testamentu, aktów notarialnych oraz tłumaczeń przysięgłych. Przygotowaliśmy pełną dokumentację na potrzeby postępowania przed sądem polskim  - uwzględniając zarówno przepisy prawa polskiego, jak i regulacje wynikające z prawa europejskiego.

Złożenie wniosku o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia woli w terminie

Wnioskodawczyni, która początkowo nie złożyła oświadczenia o odrzuceniu spadku, skorzystała z możliwości uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia tego oświadczenia w terminie. Działaliśmy na podstawie art. 1019 § 2 Kodeksu cywilnego, wykazując, że opóźnienie w złożeniu właściwego oświadczenia wynikało z zastosowania niewłaściwego prawa i tym samym z przyczyn nie zawnionych przez wnsiokodawczeynię.

Przeprowadzenie postępowania spadkowego przed polskim sądem

Postępowanie przed Sądem Rejonowym obejmowało wykazanie testamentowego dziedziczenia zgodnie z prawem polskim.

Analiza podatkowa i wsparcie w rozliczeniach

Z uwagi na brak umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Francją, dokonaliśmy analizy rozliczeń podatkowych. Udzieliliśmy wsparcia w ustaleniu zobowiązań podatkowych w obu krajach, z uwzględnieniem ulg podatkowych przysługujących spadkobiercom.

Podsumowanie - co się udało?

• potwierdzić zastosowanie prawa polskiego do całości sprawy,
• skutecznie przeprowadzić proces spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy,
• zabezpieczyć interesy wnioskodawczyni oraz małoletnich spadkobierców,
• rozwiązać kwestię podwójnego opodatkowania i zminimalizować jego skutki.

Jeśli posiadacie Państwo sprawę z zakresu prawa spadkowego, w tym także o międzynarodowym charakterze, zapraszamy do kontaktu. Jako adwokaci z Katowic prowadzimy trudne i skomplikowane postępowania spadkowe. Z wielką przyjemnością podejmiemy się Państwa sprawy spadkowej.